Holistische benadering van digitale toegankelijkheid
“Holistisch, dat klinkt zweverig”.
”Dat is niets voor mij”.
Het woord holistisch schrikt veel mensen af. In feite is het een filosofische benadering die stelt dat delen van een systeem alleen begrepen kunnen worden in relatie tot het geheel.
Als je bijvoorbeeld kijkt naar gezondheid dan ben je er met een holistische benadering van bewust dat lichaam en geest met elkaar verbonden zijn. Dan verwacht je dat een arts niet alleen naar een specifiek orgaan kijkt, maar ook kijkt naar diëtiek, psychologische of neurologische aspecten.
Oke, we wijken af.
We hebben het hier over digitale toegankelijkheid. Ook dat kunnen we holistisch benaderen. Want digitale toegankelijkheid is niet alleen maar een voorleesbutton op je site plaatsen. Het gaat verder dan dat. Het is onderdeel van het grotere geheel. Onderdeel van het boekwerk aan code dat achter een website draait. Het bouwen van een toegankelijke website is een verantwoordelijkheid die ontwikkelaars, ontwerpers en bedrijven serieus moeten nemen. Het zorgt niet alleen voor een inclusieve online ervaring, het brengt ook juridische en commerciële voordelen met zich mee.
Een website die toegankelijk is:
😎 .. is inclusief, ongeacht iemands beperkingen;
⚖ .. voldoet aan de wettelijke vereisten;
🤩 .. is gebruiksvriendelijker voor iedereen; en
🧐 .. is vindbaarder, omdat zoekmachines toegankelijke website hoger waarderen.
Alleen maar voordelen dus.
Om een website toegankelijk te maken zijn er richtlijnen: de Web Content Accessibility Guidelines (WCAG). Dit is een leidraad met een verzameling richtlijnen dat is opgesteld en gepubliceerd door het World Wide Web Consortium (W3C).
Het gaat ons er niet om dat je elke WCAG-richtlijn afvinkt, maar dat we in het grote geheel begrijpen wat de klant nodig heeft. Het is net als werken aan gezondheid: er zijn meerdere knoppen waar je aan kunt draaien om gezondheid te ervaren. De knoppen waar je aan draait binnen de WCAG voor een toegankelijke en gezonde website zijn:
Binnen deze vier peilers werken we bijvoorbeeld aan:
- semantische HTML, waarmee we structuur geven aan content met koppen, lijsten en andere HTML-elementen. Dit helpt screenreaders om de inhoud goed te begrijpen.
- alt-tekst voor afbeeldingen, zodat het mogelijk is alle afbeeldingen een beschrijvende alt-tekst mee te geven. Als je dit consequent doet, kunnen bezoeker die de afbeelding niet kunnen zien, alsnog begrijpen wat er wordt weergegeven.
- voldoende contrast en kleuren tussen tekst en achtergrond. We zijn voorzichtig met kleurgebruik om rekening te houden met kleurenblindheid. Designs worden getest met behulp van online tools, zoals bijvoorbeeld Figma.
- toetsenbordvriendelijkheid, zodat gebruikers die geen muis kunnen gebruiken - of gewoon graag zonder muis werken - de website volledig met een toetsenbord kunnen navigeren. Dat betekent ook dat interactieve elementen, zoals formulieren en links toegankelijk zijn via het toetsenbord.
- ondertiteling en transcripties voor video’s en audio. Op deze manier maak je audiovisuele content toegankelijk voor mensen met een gehoorbeperking. Daarnaast is het een handige feature voor gebruikers die content in een stille omgeving willen bekijken.
- een consistente navigatie zodat bezoekers gemakkelijk door de website navigeren. Consistentie en voorspelbaarheid in ontwerp en functionaliteit verhoogt altijd de gebruiksvriendelijkheid.
Dit is nog maar een handjevol van alle richtlijnen die vanuit WCAG worden aangedragen in de drie verschillende niveaus: A, AA en AAA. Voor (semi-)overheidswebsites zijn deze richtlijnen wettelijk verplicht. Buiten deze wettelijke verplichting merken we dat er steeds meer vraag naar is, omdat inclusiviteit hot topic is en er op commercieel vlak ook winst mee te behalen valt.
FYI: vanaf 28 juni 2025 worden meer sectoren verplicht om digitaal toegankelijk te zijn. Dan wordt de European Accessibility Act (EAA) van kracht.